Η Ζάκυνθος «έχει την ευτυχία και είναι πλούσια τόσο σε παράδοση όσο σε ήθη και έθιμα», τόνισε ο Αντρέας Φλεμοτόμος, υπεύθυνος της Λέσχης Αρχιμαγείρων Ελλάδος, που έκανε δηλώσεις στην εκπομπή της Μαριέττας Ποταμίτη. 

Όπως εξήγησε, στις μέρες του Αγίου Διονυσίου κυριαρχούσε στο εορταστικό τραπέζι το χοιρινό στον φούρνο, «είτε με πατάτες είτε με κυδώνια», μια επιλογή που –κατά τον ίδιο– συναντάται σε πολλές μαρτυρίες και συνταγές του νησιού. Αντίθετα, ανήμερα των Χριστουγέννων, «δεν είχαμε το παραδοσιακό αυγολέμονο» με τη μορφή που το ξέρει η υπόλοιπη Ελλάδα, καθώς στη Ζάκυνθο η μαγειρική κληρονομιά διαμορφώθηκε με ιδιαίτερη ένταση από επιρροές, αρώματα και «σπετζερικά», όπως είπε χαρακτηριστικά, και γι’ αυτό –όπως σημείωσε– η τοπική κουζίνα είναι «πολύ πλούσια» και διαφορετική.

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στη Ζακυνθινή Κουλούρα της παραμονής, που –όπως είπε– αποτελεί ξεχωριστό έθιμο, με διαφοροποιήσεις ανάμεσα στην πόλη και τα χωριά, καθώς «στην πόλη» τη συναντάμε με σταφίδες, καρύδια και αμύγδαλα, αλλά και με το χαρακτηριστικό κενό στο κέντρο, ενώ «κατά έξω» απαντάται ως πιο απλό γλυκό ψωμί, συχνά με γλυκάνισο και σταυρό από πάνω. Υπογράμμισε, επίσης, ότι τίποτα πάνω στην κουλούρα δεν είναι τυχαίο: από το σχήμα μέχρι τα στολίδια, «το κάθε τι συμβολίζει κάτι», ενώ για τα καρύδια ανέφερε πως παραπέμπουν στη «γέννηση» και «στο καινούρ που έρχεται», επειδή, όπως εξήγησε, ο σκληρός φλοιός κρύβει μέσα του κάτι που θυμίζει το ανθρώπινο μυαλό.

Στο ίδιο πλαίσιο, ο κ. Φλεμοτόμος, που έκανε δηλώσεις στην εκπομπή της Μαριέττας Ποταμίτη, στάθηκε στην ανάγκη καταγραφής των συνταγών, μιλώντας για προσωπική επιδίωξη να λειτουργήσει ως «συνδετικός κρίκος» ώστε να διασωθούν ιστορία, ήθη και έθιμα, όχι μόνο της Ζακύνθου αλλά «και του κάθε τόπου ξεχωριστά». Περιέγραψε μια δυναμική «επιστροφής στις ρίζες», την ώρα που –όπως σημείωσε– και ο τουρισμός αναζητά πλέον το «παραδοσιακό» και το «διαφορετικό», κάτι που, όπως είπε, ανοίγει ένα παράθυρο για την ταυτότητα του νησιού μέσα από τη γαστρονομία.

Μιλώντας ειδικά για το αυγολέμονο, ανέδειξε τη ζακυνθινή του εκδοχή ως εντελώς διαφορετική, υποστηρίζοντας ότι αλλού μοιάζει περισσότερο με «ρύζι σε νερό», ενώ στη Ζάκυνθο, όπως είπε, είναι τόσο δεμένο που «αν δεν κάθεται το κουτάλι όρθιο, δεν είναι» όπως πρέπει, ενώ αναφέρθηκε και στην προσθήκη ντόπιου τυριού από πάνω. Παράλληλα, έφερε ως παράδειγμα άγνωστες συνταγές που κινδυνεύουν να χαθούν, όπως ο «μπακαλιάρος με κυδώνια» από τις Βολίμες, τονίζοντας ότι ήδη παλαιότερα η Ζάκυνθος είχε γευστικούς συνδυασμούς που θα τους λέγαμε σήμερα «γλυκόξινους», με κυδώνια και πετιμέζι στο κρέας.

Ο ίδιος υποστήριξε πως έχουν γίνει κατά καιρούς προσπάθειες από σεφ και φορείς για συγκέντρωση υλικού, όμως εκτίμησε ότι «πάρα πολλές συνταγές έχουν μείνει ανεξερεύνητες» και χρειάζεται κοινός αγώνας, χρόνος, ανθρώπινο δυναμικό και οργανωμένο πρόγραμμα ώστε να βρεθούν οι παλιές μαγείρισσες στα χωριά, να συγκεντρωθούν οι μαρτυρίες και να αποτυπωθούν σωστά οι συνταγές. Ταυτόχρονα, μίλησε για την ανάγκη «σεβασμού στον πελάτη και σεβασμού στη συνταγή», εξηγώντας ότι δεν μπορεί να αποδίδεται εύκολα η ταμπέλα του «παραδοσιακού» αν δεν στηρίζεται στην πραγματική ρίζα, ενώ υπογράμμισε και τη σημασία της εκπαίδευσης, φέρνοντας ως παράδειγμα άλλες περιοχές που επένδυσαν συστηματικά στη γαστρονομική τους ταυτότητα.

Κλείνοντας, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο νέων πρωτοβουλιών, λέγοντας ότι υπάρχουν «πλάνα» για δράσεις που θα ανακοινωθούν όταν γίνουν απολύτως συγκεκριμένες, ενώ δεν έκρυψε την περηφάνια του για τη ζακυνθινή γλώσσα και τους γαστρονομικούς της όρους, επιμένοντας πως μαζί με τη γεύση πρέπει να διασωθεί και η πολιτισμική λεπτομέρεια που κάνει τον τόπο ξεχωριστό — κάτι που, όπως είπε, αποτελεί και το στοχημα της επόμενης μέρας για την παράδοση του νησιού.και η μάχη να μη χαθούν οι συνταγές