«Είναι μια τραγική επέτειος αυτή των 70 χρόνων από τους καταστροφικούς σεισμούς του 1953, που ισοπέδωσαν τη Ζάκυνθο, την Κεφαλονιά και την Ιθάκη. Τη ζωή τους έχασαν 871 άνθρωποι, πάνω από 1.600 τραυματίστηκαν και 145.052 πολίτες έμειναν άστεγοι.

Η πρώτη κύρια σεισμική δόνηση σημειώθηκε στις 9 Αυγούστου 1953, ημέρα Κυριακή, και ήταν μεγέθους 6,4 Ρίχτερ με επίκεντρο την Ιθάκη. Ο σεισμός προκάλεσε καταστροφές σε σπίτια στην Ιθάκη και στην Κεφαλονιά, ενώ υπήρξαν λίγες ζημιές στη Ζάκυνθο.

Την Τρίτη 11 Αυγούστου, ώρα 5.32 π.μ., έλαβε χώρα ο δεύτερος σεισμός μεγέθους 6,8 Ρίχτερ, με επίκεντρο βορειοδυτικά της Ζακύνθου, στις Αλυκές. Μεγάλες καταστροφές προκλήθηκαν στη Σάμη, σε όλη την ανατολική πλευρά της Κεφαλονιάς καθώς και στις πόλεις του Αργοστολίου, του Ληξουρίου και της Ζακύνθου.

Την επόμενη μέρα, Τετάρτη, 12 Αυγούστου, το πρωί, σημειώθηκε σεισμός 5,2 Ρίχτερ και αργότερα, στις 11.25 π.μ. την ίδια μέρα, έλαβε χώρα ο ισχυρότερος και καταστροφικότερος σεισμός στην ιστορία της Κεφαλονιάς, μεγέθους 7,3 Ρίχτερ, με επίκεντρο την νοτιοανατολική Κεφαλονιά.

Η γη εσείετο για 45 δευτερόλεπτα, οι τοίχοι τινάζονταν στον αέρα και το ίδιο συνέβαινε με τις πλάκες στα πεζοδρόμια. Ο κύριος μετασεισμός ήταν 6,3 ρίχτερ και ήταν αυτός που διέλυσε τα πάντα, αφού προκλήθηκαν τρεις εστίες φωτιές και κάηκε η πόλη της Ζακύνθου.

Δυστυχώς, όλα αυτά τα έχουμε ξεχάσει. Το 2018 στη Ζάκυνθο, στις 26 Οκτωβρίου, είχαμε τον σεισμό των 6,8 ρίχτερ με το επίκεντρο να βρίσκεται νότια-νοτιοδυτικά της Ζακύνθου.

Σύμφωνα με τα στοιχεία από το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο Αθηνών, μέσα σε έναν χρόνο, δηλαδή έως τις 26 Οκτωβρίου του 2019, έγιναν 12.822 μετασεισμοί με τον μεγαλύτερο να είναι 6.1 ρίχτερ και τον μικρότερο 1.5!

Αυτό σημαίνει πως τα σπίτια στη Ζάκυνθο έχουν δεχθεί μεγάλη καταπόνηση και ιδιαίτερα οι οικίες της αρωγής, που φτιάχτηκαν την περίοδο 1953-1954.

Πρότασή μου λοιπόν, η οποία μέχρι στιγμής δεν έχει υιοθετηθεί από κανέναν, είναι να μειωθεί ο ΦΠΑ στα οικοδομικά υλικά για να μπορούν οι κάτοικοι της Ζακύνθου να επισκευάσουν και να συντηρήσουν τα σπίτια τους, ώστε να μην υπάρχει μεγάλο κόστος για να γίνει αυτό.

Παράλληλα, όπως υπάρχει το πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ’ οίκον», θα μπορούσαμε να διεκδικήσουμε σαν κράτος κονδύλια από την Ευρώπη για να δημιουργηθεί και ένα άλλο πρόγραμμα, που θα μπορούσε να λέγεται «Συντηρώ κατ’ οίκον». Οι τόσες χιλιάδες δονήσεις και η υγρασία που διεισδύει στις ρωγμές, έχουν αδυνατίσει τον σκελετό των σπιτιών μας.

Λείπει η απλή λογική σε όλα τα θέματα. Απουσιάζει επίσης η γνώση και η θέληση, διότι αν υπήρχαν θα είχαμε λύσει κι άλλα προβλήματα στη Ζάκυνθο, όπως είναι το νερό και τα σκουπίδια. Θα έπρεπε ο Δήμος να στέλνει συνεργεία στα σχολεία για να ελέγχουν σε βάθος την στατική επάρκεια και να γίνονται επισκευές όπου χρειάζεται.

Ταυτόχρονα και η Πυροσβεστική απαιτείται να κάνει κάθε χρόνο μια πραγματική άσκηση. Το 1953 δεν μπόρεσαν να σβήσουν τη φωτιά. Κάηκαν μέχρι και τα παπούτσια των ανθρώπων, οι οποίοι πριν από την σεισμοπυρκαγιά είχαν αντιμετωπίσει τον Α’ και Β’ παγκόσμιο πόλεμο, τον εμφύλιο πόλεμο και τη Μικρασιατική καταστροφή. Ήταν ήδη ταλαιπωρημένοι σε μια φτωχή χώρα.

Δεν αρκεί η αντισεισμική προστασία των σπιτιών. Χρειάζεται και η συντήρηση, διότι η μεγάλη επιτάχυνση του σεισμού τσακίζει ακόμη και το μπετόν.

Κάτω ακριβώς από τα πόδια μας υπάρχει μια σεισμική τράπεζα. Εάν ένα φυσικό φαινόμενο δεν μπορούμε να το προβλέψουμε, τότε δεν το γνωρίζουμε καλά. Με τον καιρό συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Υπάρχει πρόγνωση για τις συνθήκες, διότι αξιοποιήθηκε η τεχνολογία και μπήκαν δορυφόροι.

Η Ζάκυνθος πέρα από το νησί του «Ναυαγίου», έπρεπε να ήταν κι ένα διεθνές κέντρο σεισμικής έρευνας. Υπάρχει ερευνητικό κέντρο στο Ληξούρι κι ας ελπίσουμε πως προέκτασή του θα υπάρξει και στο νησί μας. Ωστόσο, τα δεδομένα που συγκεντρώνονται είναι απαραίτητο να παρουσιάζονται σε επιστημονικά συνέδρια. Δεν πρέπει όλα αυτά να τα κρύβουμε κάτω από το χαλί, διότι η φυσική ομορφιά του νησιού μας δημιουργήθηκε από τους σεισμούς και από τη γεωδυναμική κινητικότητα.

Την οικοδομική δραστηριότητα στη Ζάκυνθο δεν μπορούμε να την σταματήσουμε. Κάθε φορά όμως που φτιάχνεται ένα κτήριο, πρέπει να έχουμε και γεωλογική αποτύπωση και αυτό είναι ένα θέμα που αφορά τους μηχανικούς. Το έδαφος, όπως και το επίκεντρο του σεισμού, παίζουν μεγάλο ρόλο. Όταν χτίζεται ένα ξενοδοχείο μέσα σε τρεις μόλις μήνες πρέπει να ελέγχονται οι προδιαγραφές.

Εγώ θα έδινα ένα φυλλάδιο στους ξένους επισκέπτες μας, οι οποίοι πρέπει να είναι ενημερωμένοι πως έρχονται σε μια σεισμογενή περιοχή. Δεν πρέπει να τους αφήνουμε στην άγνοια όλους αυτούς τους ανθρώπους, διότι αν συμβεί κάτι η Ζάκυνθος θα αδειάσει για 40 χρόνια. Η ενημέρωση είναι πάντα ένα χρήσιμο εργαλείο για όλους.

Κατολισθήσεις βράχων δεν υπάρχουν μόνο στο «Ναυάγιο», αλλά και σε άλλες παραλίες της Ζακύνθου. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει στον Μύρτο της Κεφαλονιάς και στο Πόρτο Κατσίκι της Λευκάδας.

Αύριο Σάββατο 12 Αυγούστου και ώρα 8.30 το βράδυ στο Πνευματικό Κέντρο, θα μιλήσουμε για την αντισεισμική προστασία και θωράκιση του νησιού μας με τον εξαίρετο σεισμολόγο Σταύρο Τάσσο…».