«Έχουμε εισέλθει σε μια περίοδο πολύ μεγάλης νομικής αβεβαιότητας, η οποία  έχει ξεκινήσει από το παρελθόν.

Κάποια στιγμή το 1983 ήρθε ένας Νόμος, που έλεγε ότι αρμόδιο κρατικό όργανο για την οριοθέτηση των οικισμών ήταν ο Νομάρχης. Αυτό μάλιστα είχε ενσωματωθεί και στο Προεδρικό Διάταγμα του 1985.

Έκτοτε, οι τότε διορισμένοι και μεταγενέστερα εκλεγμένοι Νομάρχες σε όλη την Ελλάδα αλλά και στη Ζάκυνθο, άρχισαν να εκδίδουν σωρηδόν ΦΕΚ και αποφάσεις τους, με τις οποίες οριοθετούσαν τους οικισμούς.

Ως Πολιτεία θεωρούσαμε ότι αυτό που συνέβαινε, και το οποίο είχε όντως να κάνει με ψηφοθηρικούς λόγους, το ξέραμε μεταξύ μας και ότι… κρυβόμασταν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ).

Ένας υπουργός ΠΕΧΩΔΕ τη δεκαετία του ‘90 είχε πει ότι «αν εφαρμοστούν στην Ελλάδα οι Νόμοι περί χωροταξίας, θα γίνει μια μικρή επανάσταση». Και τώρα διανύουμε ακριβώς αυτή την περίοδο.

Όσα συμβαίνουν τώρα με το Προεδρικό Διάταγμα και τον καθορισμό της χωροταξίας και που κάνουμε τι, ήταν ένα από τα ποιοτικά ορόσημα του Ταμείου Ανάκαμψης.

Βγήκα εξ’ αρχής και είπα πως έχουμε πλέον πολύ σοβαρό και έντονο πολιτικό πρόβλημα. Οι Νομάρχες έκαναν τις επεκτάσεις και μετά από παλλινωδίες το 2005, με τον πιο πανηγυρικό τρόπο, η ίδια η ολομέλεια του ΣτΕ με μια απόφασή της είπε πως παρανόμως είχε δοθεί η αρμοδιότητα των οικισμών στους Νομάρχες, διότι αρμόδιο όργανο για να οριοθετήσει οικισμούς είναι μόνο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Τονίζω πως στο Πήλιο και στο Ρέθυμνο, μετά από την παραπάνω απόφαση έχουν ακυρωθεί οικισμοί! Και στη Ζάκυνθο έχουμε εκκρεμείς υποθέσεις με προσβολή οικισμών και κάποιες από αυτές τις χειρίζεται το δικηγορικό μου γραφείο.

Άρα αυτοί οι οικισμοί για πολλά χρόνια βρίσκονται σε μια μεγάλη εκκρεμότητα. Όταν μια πολεοδομική άδεια φτάνει στη δικαστική κρίση του ΣτΕ, τότε η εν λόγω άδεια είναι σίγουρο ότι πέφτει και ακυρώνεται!

Έρχεται τώρα η Ελληνική πολιτεία και λέει:  Εκδίδω ένα καινούριο Προεδρικό Διάταγμα για να καθορίσω τον τρόπο οριοθέτησης καινούριων οικισμών. Αυτό θα γίνεται με την πραγματική κατάσταση που επικρατούσε το 1983 με τη διαδικασία των αεροφωτογραφιών και όχι με τις αποφάσεις των Νομαρχών που είναι άκυρες, ενώ δεν λαμβάνονται υπόψιν και τυχόν μεταγενέστερες οικοδομές.

Δηλαδή οι οικισμοί του κάθε χωριού θα οριοθετηθούν ξανά, όπως ήταν η πραγματική κατάσταση του 1983, κάτι που σημαίνει ότι ούτε λίγο ούτε πολύ οι οικισμοί θα συρρικνωθούν στα όρια των κτισμάτων του 1983!

Εάν προσβληθεί μια οικοδομική άδεια, που έχει εκδοθεί επί τη βάση της απόφασης Νομάρχη, στο διοικητικό δικαστήριο από έναν γείτονα, τότε όπως είπε και ο πρώην πρόεδρος του ΤΕΕ, Πάνος Λιβέρης, είναι μη νόμιμη. Άκυρη.

Το συγκεκριμένο Προεδρικό Διάταγμα από τη στιγμή που μας λέει πως θα φτιάξουμε τους οικισμούς και αυτοί θα γυρίσουνε στη χρονοκάψουλα του 1983, προφανώς και έχει αναδρομική ισχύ!

Για πάρα πολλά χρόνια πολεοδομικά κινούμασταν αμέριμνοι και αδρανείς. Δεν κάναμε τίποτα και ποτέ δεν το βάλαμε στην ημερήσια διάταξη. Δεν μας απασχόλησε ποτέ.

Εξετάζεται μια κάποια νομική λύση σε σχέση με αυτές τις επεκτάσεις των οικισμών και τις οικοδομικές άδειες, των οποίων το νομικό καθεστώς είναι εντελώς αβέβαιο.

Το θέμα όμως έχει και περαιτέρω συνέπειες, διότι ένα σπίτι που έχει δανειοδοτηθεί και έχει μπει υποθήκη ως εντός οικισμού, ξαφνικά χάνεται η αξία του. Για φανταστείτε οι τράπεζες τι σχέση θα έχουν τώρα πια με αυτού του είδους τις περιπτώσεις.

Τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα. Το χωροταξικό στην Ελλάδα δεν το «άνοιγε» κανείς τόσα χρόνια για αυτούς τους λόγους. Με τη Νομολογία του το Συμβούλιο της Επικρατείας δεν βάζει νερό στο κρασί του.

Η τοπική πολιτική ηγεσία επί 40 χρόνια και ενώ το πρόβλημα υπήρχε, για όποιον διαβάζει τις λεπτομέρειες, κινούνταν στην απόλυτη νιρβάνα. Ποτέ κανείς δεν ενδιαφέρθηκε για τη νομική κατάσταση των ακινήτων και τη νομική σαφήνεια των όρων των οικοδομικών αδειών.

Στη Ζάκυνθο ακόμη και σήμερα η Υπηρεσία Πολεοδόμησης εκδίδει οικοδομικές άδειες για εκτός οικισμού με μια απλή δουλεία διόδου, που δεν έχουν «πρόσωπο» σε δημόσιο δρόμο. Μπορούμε να χτίσουμε παντού με τον τρόπο αυτό. Στην πλατεία Σολωμού μέχρι και στη θάλασσα, χωρίς να ορρωδούμε και να κοκκινίζουμε!

Στις οικοδομικές άδειες δεν υπάρχει χρονικό όριο ακύρωσής τους. Το ΣτΕ δέχεται ότι μπορούν να ακυρωθούν οποτεδήποτε. Μετά από δεκατίες ολόκληρες!

Πρέπει να θεωρήσουμε ως δεδομένο ότι οι οικισμοί του αύριο θα είναι κατά πολύ μικρότεροι από τους οικισμούς του σήμερα με απόλυτη αβεβαιότητα για αυτούς που θα μείνουν εκτός. Δεν υπάρχει ούτε μία διάταξη που μπορούν να επικαλεστούν ότι οι οικοδομικές άδειες που διαθέτουν είναι νόμιμες, απρόσβλητες και ισχυρές. Αυτή η μισή γραμμή δεν υπάρχει σε κανένα νομοθετικό κείμενο!

Ο κόσμος πρέπει να είναι ανήσυχος. Θα πω στην κοινότητα των μηχανικών ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι την ώρα που ανοίγουμε ένα Προεδρικό Διάταγμα ή έναν Νόμο και προσπαθούμε να δούμε εάν ένα ακίνητο χτίζεται ή όχι, γινόμαστε, είτε το θέλουμε είτε όχι, νομικοί. Τα κείμενα είναι νομικά και για αυτόν το λόγο ελέγχονται όλα από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Αλοίμονο στον μηχανικό που δεν έχει συνειδητοποιήσει ότι η δουλειά του είναι ερμηνεία Νόμων και εφαρμογή δικαστικών αποφάσεων. Δεν είναι μόνο η στατικότητα ενός κτηρίου.

Ο πολίτης μπορεί να διεκδικήσει πίσω χρήματα από τον ΕΝΦΙΑ και όσα χρήματα κατέβαλλε εντόκως επειδή το ελληνικό κράτος του έδωσε μια άδεια σε οικισμό, ο οποίος πλέον είναι ακυρωτέος.

Τα νέα Προεδρικά Διατάγματα δεν θα αργήσουν να εφαρμοστούν, διότι είναι μια υποχρέωση που έχουμε προς το Ταμείο Ανάκαμψης. Μέσα σε διάστημα 12 έως 24 μηνών, μία νέα οικιστική πραγματικότητα θα υπάρχει και στο νησί μας και δυστυχώς θα έχει αναστρέψει την υπάρχουσα πολεοδομική κατάσταση.

Το ειδικό χωροταξικό σχέδιο για τον τουρισμό δεν έχει εκδοθεί ακόμη, δεδομένου ότι υπάρχει τεράστιο πολιτικό κόστος. Δεν είναι εύκολο να περιορίσεις τη δόμηση σε περιοχές από τις οποίες εξαρτάται το εθνικό ΑΕΠ.

Εάν το διοικητικό όργανο αποφασίσει ότι ένας οικισμός έχει οριοθετηθεί με μη νόμιμο τρόπο, προφανώς και κάποιος μπορεί να κάνει μήνυση σε διορισμένους και εκλεγμένους πρώην Νομάρχες, ενώ μπορούν να κάνουν και αγωγή αποζημίωσης. Κανονικά θα μπορεί να στραφεί κάποιος κατά του ελληνικού δημοσίου και θα δικαιωθεί.

Καλό είναι να είμαστε ανήσυχοι και να διατηρούμε καλές σχέσεις με τους γείτονές μας, διότι αν κάποιος από αυτούς προσφύγει εναντίον μας με το νέο Προεδρικό Διάταγμα η οικοδομική μας άδεια είναι βέβαιο πως θα ακυρώνεται…».